Friesland heeft schat van 4000 schoolplaten

Het is alleen na afspraak te bezichtigen, maar die extra stap is beslist de moeite waard. We hebben het over het Schoolplatenmuseum in het Friese Deinum. Daar heeft oud-veehandelaar Piet Heeringa in totaal 4000 historische Nederlandse schoolplaten verzameld. Wie, na een ontvangst met koffie en Friese koek meestal eerst, een rondgang maakt door de oude boerderij waar de verzameling in is ondergebracht beleeft nostalgische momenten of valt van de ene verbazing in de andere.

Het museum is namelijk leuk voor 3 generaties: De mensen die zelf ooit zijn begonnen met het leren via ‘Aap, Noot, Mies’, de kinderen van die mensen die hun ouders hoorden vertellen over het leren schrijven met een kroontjespen en de hedendaagse generatie. Die zal zich er onder andere over verbazen hoe er bij katholieke scholen een ander ‘Aap, Noot, Mies’ was dan bij de openbare scholen, terwijl er ook weer veel overeenkomsten tussen die twee zijn.

Geen dia’s

Het museum vertelt ook iets over het idee achter het onderwijs: Hoe kinderen eerst begonnen met boekjes over hun directe omgeving en hoe langzaam tijdens hun schoolloopbaan de wereld letterlijk en figuurlijk steeds groter werd. En die schoolplaten waren niet alleen leuk, ze waren ook een noodzaak. We hebben het immers over de tijd van vóór de televisie, dia’s, beamers, internet. Dus wilde je kinderen een idee geven van hoe sommige dingen er uit zagen (zoals bijvoorbeeld de zangvogels in hun eigen omgeving), dan moest je daar platen van hebben.

Schoolplatenmuseum als verzameling

Met 4000 platen denkt Heeringa een aardig compleet beeld te hebben van alle platen die ooit gemaakt zijn. Hoewel de verzamelaar in hem nog niet tot rust gekomen is. Nog regelmatig krijgt hij een berichtje van iemand die een plaat op zijn zolder heeft gevonden en hem vraagt of hij belangstelling heeft. Het kan dan zomaar zijn dat hij – na er via zijn telefoon een foto van te hebben gekregen – in de auto springt om een nieuw exemplaar toe te voegen aan zijn uitgebreide verzameling.