Kustpad-challenge in Groningen door blubberpaden en ijzige kou

Als je net als ik in Groningen start met de eerste etappe van het Nederlandse kustpad, dan moet je het seizoen waarin je gaat wandelen weloverwogen kiezen. Dat deed ik niet. Met als gevolg dat ik me de 10 kilometer tussen Bad Nieuweschans en Kostverloren door de blubber moest waden.

De eerste etappe (en waarschijnlijk veel van de volgende in het noorden van het land ook) gaat namelijk grotendeels langs de randen van akkers. O, wat zal het hier mooi zijn als de landerijen vol staan met graan en andere bloeiende gewassen. En dan is de bodem lekker droog en makkelijk te belopen. Dus dat is meteen tip 1.

Duitse Enclave

Vanuit vrijwel alle hoeken van het land is het ver rijden naar dit startpunt, dat zich als een partje in Duitsland gehapt heeft. En de invloed van het buurland is dan ook groot. Op de parkeerplaats van de lokale supermarkt heeft ongeveer 2/3 van alle auto’s een Duits kenteken. En alle ondernemers passen zich daarbij aan door hun reclameslogans in het Duits te publiceren.

Ook het Thermen Bad Nieuweschans roept passanten op de A7 in het Duits op om te komen relaxen. En bij de lokale visboer blijken niet alleen de vissoorten in de taal van de buren aangeduid te worden; de radio is ook afgestemd op een Duitse zender. Het lijkt wel een enclave en als je het op de kaart bekijkt is het dan feitelijk ook!

Vluchtroute

Het kustpad, dat zich van Bad Nieuweschans langs de zee richting Sluis in Zeeland slingert, begint bij de ‘Noaberbrug’ op de grens van beide landen. Volgens een bordje dat er bij staat werd de brug gebruikt als vluchtroute door communisten die tijdens het Nazi-bewind vervolgd werden. Die konden zo bij hun partijgenoten in Nederland onderduiken en makkelijk de grens over. Verder staat er bij de brug een inmiddels verweerd bord dat aangeeft dat hier het Nederlands kustpad begint, of dat je de andere kant uit de Duitse kust al wandelend kunt verkennen.

Rijkdom & armoede

Dat veel mensen Groningen zien als ‘het grote niks’ wordt begrijpelijk als je uren lang langs lege akkers loopt. Je hebt vele kilometers vrij zicht. Want direct buiten Bad Nieuweschans duik je links af in een pad dat over de vruchtbare (blubber) klei loopt. Deze gronden hebben voor enorme rijkdom gezorgd. Vandaar dat herenboeren prachtige kastelen van boerderijen konden laten bouwen; sommigen compleet met een Engelse parktuin er omheen.

Rijkdom en armoede leven in deze contreien openlijk naast elkaar. In Bad Nieuweschans staan een paar vervallen woningen, die niet zouden misstaan op het afgelegen Franse platteland, waar je vaker dit soort gebouwen met ingegooide ramen en ingezakte muren ziet. In Nieuw-Beerta loop je door een straatje met arbeiderswoningen. Een (klein) deel is prachtig opgeknapt, maar er zijn er ook bij waar de troosteloosheid van de afgelopen eeuw vanaf spat.

Liefde voor vlakte

Het grote verschil in inkomsten is de aanleiding geweest voor onvrede onder de arbeiders, die zich organiseerden als communisten. ,,Hier heeft de eerste emancipatie van arbeiders plaatsgevonden”, staat op een bordje langs de route, maar ook wordt vermeld hoe de boeren rond 1850 hier steenrijk waren en zich in de politiek in Den Haag roerden en hoe een van hen een van de oprichters werd van Shell.

Je kunt houden van bossen, meren, het strand en de zee, maar zeker ook van de wijdsheid van Groningen. In het jaargetijde waarin ik liep zag het er uit als een soort onmetelijke woestijn, met daar boven dreigende wolken en een temperatuur van 2 graden Celsius. Prima omstandigheden om je eigen gedachten te ontmoeten en samen te constateren dat dit een prachtig deel van Nederland is met zijn eigen schoonheid en dat het jammer is dat te weinig mensen dat erkennen.