De verrassing van Appingedam en hoe Delfzijl de geboorteplaats van Maigret werd
Saai, rechtlijnig, altijd wind. Dat zijn een paar vooroordelen waarmee ik kamp als het om het noorden van ons land gaat. Maar waar zijn die op gestoeld? Van de enkele keer dat ik met de auto het gebied boven Groningen doorkruist heb? Op wat ik op tv er van zie? Van wat andere mensen er over zeggen? Na vandaag moet ik dat beeld definitief bijschaven.
Terwijl ik bijna Delfzijl uitwandel valt me een beeld op. In de verte lijkt het een beetje op koningin Wilhelmina die na de oorlog weer terugkeert naar het vaderland, maar dichtbij blijkt het om een goed ingepakte man te gaan. Het is het beeld voor de schrijver Georges Simenon. Het blijkt dat hij in deze plaats de inspiratie voor zijn beroemde boekenreeks over de speurder Maigret te hebben opgedaan.
In 1966 bood uitgeverij Bruna de gemeente Delfzijl het beeld aan van kunstenaar Pieter d’Hont, gecreëerd naar de personage van de acteur Jan Teuling, die op de Nederlandse televisie de rol van Maigret speelde. De onthulling werd verricht door Georges Simenon. Bij de bijeenkomst waren ook vier buitenlandse tv-vertolkers van Maigret aanwezig, zo leer ik.
Ter gelegenheid van deze feestelijke onthulling ondertekende de burgemeester van Delfzijl een uittreksel van de burgerlijke stand, waarin verklaard wordt dat Jules Maigret op 45-jarige leeftijd geboren is in Delfzijl, op 23 februari 1929, en dat zijn vader Georges Simenon is en zijn moeder onbekend.
Pech met boot
De Franstalige Belgische schrijver Georges Simenon belandde in 1929 in Delfzijl toen hij panne kreeg met zijn boot Ostrogoth, waarmee hij een tocht door Nederland maakte. De reparaties duurden langer dan verwacht en om de tijd te doden schreef de schrijver, tussendoor jenevertjes drinkend, zijn eerste boek over de Franse politieman die hem wereldberoemd zou maken. Met recht is Delfzijl dus de geboorteplaats van Maigret, schrijft Trouw.
Zijn verblijf resulteerde in het eerste Maigret-verhaal, getiteld Pietre-le-Letton (Maigret en de onbekende wreker). In dezelfde periode deed hij inspiratie op voor zijn roman Un Crime en Hollande (Maigret in Holland). Het verhaal speelt zich af aan de oevers van het Damsterdiep in Delfzijl en was de eerste Maigret-roman die in 1931- toen nog onder het pseudoniem Georges Simenon- in Nederland verscheen.
Hangende keukens
De wandeling voert verder langs het Damsterdiep. Gezien het weer vandaag een groot genoegen. Ondanks de stralende zon is er weinig recreatief vaarverkeer. Wel veel wandelaars en fietsers. Langzaam slingeren we dan Appingedam binnen. En dat blijkt een verrassend mooie historische stad te zijn. Met gebouwen die honderden jaren oud zijn.
Appingedam ontstond vermoedelijk rond 1100 op een van de dijken langs de Delf (het latere Damsterdiep) of een van de voorlopers daarvan. Bij de kruising van de Delf, de Groeve, de Groote Heekt en enkele handelswegen ontstond een nederzetting van schippers, koop- en ambachtslieden. In een document uit 1224 is voor het eerst sprake van een markt- of vergaderplaats (Forum), waarmee waarschijnlijk Appingedam wordt bedoeld, meldt Wikipedia.
De kustroute voert je onder andere langs het oude raadhuis van de stad. En wanneer je een van de leuke steegjes met voetgangersbrugjes volgt en zie je de ‘wereldberoemde’ hangende keukens van Appingedam: ,,Deze gebouwen dienden ooit als pakhuis, maar werden later tot woonhuis omgebouwd. Er was weinig ruimte voor een keuken in het woonhuis en daarom werden de keukens hangend boven het Damsterdiep gebouwd”. Voor liefhebbers bestaat de mogelijkheid om een expliciete architectonische rondwandeling door Appingedam te maken.
Eerdere afleveringen van mijn wandelingen op het kustpad zijn hier te vinden:









